Sau
30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, cứu dân, ngày 28/1/1941, lãnh tụ
Nguyễn Ái Quốc trở về Tổ quốc trực tiếp lãnh đạo Cách mạng Việt Nam đi
đến thành công; với tầm nhìn xa trông rộng, nắm bắt được tình hình thế
giới, đánh giá đúng thời cơ cách mạng, Người cùng Trung ương Đảng đã xây
dựng lực lượng và lãnh đạo quân, dân cả nước tiến hành thắng lợi Cách
mạng tháng Tám, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra trang sử
vẻ vang chói lọi nhất cho dân tộc Việt Nam.
Tháng
8/1945, phát xít Đức đầu hàng đồng minh, ở Đông Dương quân Nhật hoảng
loạn, phong trào cách mạng cả nước sôi sục, những điều kiện cho Tổng
khởi nghĩa đã chín muồi, Bác Hồ đã khẳng định, lúc này thời cơ thuận lợi
đã tới, dù hy sinh tới đâu cũng phải giành cho được độc lập. Với tư duy
chiến lược, nhãn quan chính trị nhạy bén và kinh nghiệm hoạt động thực
tiễn phong phú, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã nắm chắc thời cơ cách
mạng, kịp thời đề ra chủ trương, kế hoạch Tổng khởi nghĩa, kêu gọi sự
đoàn kết nhất trí của toàn dân tộc để giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.
Ngày
13/8/1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào quyết định phát
động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước trước khi quân Đồng
Minh vào Đông Dương. Ngay đêm hôm đó, Uỷ ban Chỉ huy lâm thời Khu giải
phóng đã hạ lệnh khởi nghĩa và phát đi “Quân lệnh số 1” kêu gọi đồng bào
cả nước đứng dậy tiến hành Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
Ngày
16/8/1945, Đại hội Đại biểu Quốc dân (tức Quốc dân Đại hội Tân Trào)
tiến hành họp và phát động Tổng khởi nghĩa vũ trang, thông qua 10 chính
sách lớn của Việt Minh, trong đó điểm đầu tiên là phải “giành chính
quyền, xây dựng một nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trên nền tảng hoàn
toàn độc lập”; Đại hội quyết định Quốc Kỳ nền đỏ, sao vàng; chọn bài
Tiến quân ca làm Quốc ca và bầu ra Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam do
đồng chí Hồ Chí Minh làm Chủ tịch.
Quốc
dân Đại hội Tân Trào là một sự kiện đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử
Cách mạng Việt Nam, phát động khởi nghĩa giành chính quyền một cách
nhanh nhất, khẩn trương nhất, để cả đất nước Việt Nam đứng lên tự làm
chủ vận mệnh của mình và đất nước mình. Thành công của Đại hội cho thấy
sự sáng tạo độc đáo của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc vận
dụng và thực thi từng bước tư tưởng dân quyền ngay trong tiến trình đấu
tranh giành quyền độc lập dân tộc bằng hình thức tổ chức Quốc dân Đại
hội để thông qua quyết sách chuyển xoay vận nước bằng Tổng khởi nghĩa
tháng 8/1945. Theo đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư kêu gọi Tổng
khởi nghĩa: "Hỡi đồng bào yêu quý! Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc
ta đã đến; toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng
cho ta. Nhiều dân tộc bị áp bức trên thế giới đang ganh nhau tiến bước
giành độc lập. Chúng ta không thể chậm trễ. Tiến lên! Tiến lên! Dưới lá
cờ Việt Minh, đồng bào hãy dũng cảm tiến lên".
Sáng
ngày 19/8/1945, theo lời kêu gọi của Việt Minh, cả Hà Nội vùng dậy dưới
rừng cờ đỏ sao vàng xuống đường tiến thẳng về trung tâm Nhà hát thành
phố để dự mít tinh. Sau loạt súng chào cờ và bài Tiến Quân Ca, đại biểu
Ủy ban quân sự Cách mạng đọc lời hiệu triệu của Việt Minh. Cuộc mít tinh
trở thành cuộc biểu tình vũ trang tiến vào chiếm Phủ Khâm sai, trại
lính bảo an và các cơ sở của Chính phủ bù nhìn.
Từ
Hà Nội, làn sóng Cách mạng toả đi khắp nơi, cả nước vùng dậy đấu tranh
giành chính quyền và liên tiếp giành thắng lợi. Cách mạng tháng Tám là
sự kiện vĩ đại trong lịch sự dân tộc, đánh dấu bước tiến nhảy vọt của
Cách mạng Việt Nam. Đây là lần đầu tiên giai cấp công nhân và nhân dân
lao động giành được chính quyền trong cả nước, lần đầu tiên chế độ dân
chủ nhân dân ở Việt Nam ra đời. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là
thắng lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối Cách mạng đúng đắn của
Đảng ta: Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, phát huy sức
mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, nhân dân ta đã đập tan xiềng xích nô
lệ của thực dân Pháp, Nhật; lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế, mở ra kỷ
nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.
Dưới
sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, cuộc Tổng khởi nghĩa Cách
mạng Tháng Tám đã giành thắng lợi hoàn toàn; Ngày 2/9/1945, tại Quảng
trường Ba Đình, Hà Nội, trước hàng chục vạn nhân dân, thay mặt Chính phủ
lâm thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập
tuyên bố với toàn thể quốc dân đồng bào và thế giới về sự ra đời của
nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Người nhấn mạnh: “Nước Việt Nam có quyền
hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập.
Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính
mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy!”
Thắng
lợi của Cách mạng Tháng Tám và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng
hòa, nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một trong những thắng
lợi nổi bật nhất, vĩ đại nhất của Cách mạng Việt Nam trong thế kỷ XX.
Thắng lợi đó gắn liền với sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng và
Chủ tịch Hồ Chí Minh - lãnh tụ thiên tài của Đảng và dân tộc ta. Mùa thu
Tháng Tám năm 1945 đã đi vào lịch sử vẻ vang của dân tộc Việt Nam như
một mốc son chói lọi, mở ra một trang sử mới, trang sử hào hùng nhất
suốt chiều dài lịch sử mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước.
Phát
huy những giá trị của Cách mạng tháng Tám và sức mạnh đoàn kết của dân
tộc Việt Nam, chúng ta tin tưởng rằng dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chính
phủ, nhân dân ta sẽ cùng nhau vượt qua khó khăn, thử thách, chiến thắng
dịch COVID-19, cũng như thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển
kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững
mạnh toàn diện, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa tinh gọn,
hoạt động hiệu lực, hiệu quả đúng tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của
Đảng đề ra.
Trong
những ngày mùa Thu lịch sử này, kỷ niệm 78 năm Cách mạng Tháng Tám và
Quốc khánh 2/9, nhân dân Việt Nam lại hướng về Quảng trường Ba Đình lịch
sử để bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đối với công lao trời biển của Chủ
tịch Hồ Chí Minh. Nhớ về Bác muôn vàn kính yêu, chúng ta càng tự hào về
những năm tháng hào hùng của mùa Thu năm 1945. Tinh thần Cách mạng Tháng
Tám sẽ còn mãi tỏa sáng, là nguồn sức mạnh to lớn của thời đại mới, là
động lực và chỉ dẫn quan trọng cho sự nghiệp đổi mới, phát huy ý chí tự
lực, tự cường, khơi dậy “khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh
phúc”./.
Một số hình ảnh ngày Cách mạnh Tháng Tám năm 1945 tại Hà Nội.
 |
Thư của Nguyễn Ái Quốc gửi đồng bào cả nước được truyền đi khắp nơi trước ngày Tổng khởi nghĩa Tháng Tám (1945). (Ảnh tư liệu) |
 |
Cuộc
mít tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Mặt trận Việt Minh
tổ chức tại Nhà hát Lớn Hà Nội ngày 19/8/1945. (Ảnh tư liệu) |
 |
Sau
cuộc mít tinh trước Nhà hát Lớn, nhân dân giành chính quyền tại Phủ
Khâm sai và nhiều vị trí then chốt khác tại Hà Nội. (Ảnh tư liệu) |
 |
Không khí Tổng khởi nghĩa ở Hà Nội hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 19/8/1945. (Ảnh tư liệu) |
 |
Ngày 28/8/1945, Đoàn Giải phóng quân ở Việt Bắc về duyệt binh ở Quảng trường Nhà hát Lớn (Ảnh tư liệu) |
 |
Ngày 30/8/1945, các đội quân du kích từ các chiến khu tiến vào Hà Nội, tập trung trước Nhà hát Lớn. (Ảnh tư liệu) |
 |
Quang cảnh lễ độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội ngày 2/9/1945. (Ảnh tư liệu) |
 |
Lễ đài nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, ngày 2/9/1945. (Ảnh tư liệu) |
 |
Ngày
2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc
Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ
nguyên mới cho lịch sử dân tộc. (Ảnh tư liệu) |
 |
Hàng
chục vạn người với cờ hoa khoe sắc, băng rôn, khẩu hiệu thể hiện tinh
thần của người dân Việt Nam ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình, Hà
Nội. (Ảnh tư liệu) |
Khắc Trường (tổng hợp tư liệu)